Skógarauðlind Austurlands

Um það bil 40 ár eru nú frá því að lögð voru fyrstu drög að sérstöku skógræktarátaki á Fljótsdalshéraði fyrir atbeina ríkisins og með þátttöku bænda og annarra landeiganda. Verkefnið fékk nafnið Héraðsskógar. Áður hafði verið stofnað til nytjaskógaverkefnis á Upphéraði sem nefndist Fljótsdalsáætlun og hófst með gróðurssetningu árið 1970. Þá eru á svæðinu þjóðskógar og fjöldi skógarteiga skógræktarfélaga ásamt náttúrulegum birkiskógum sem finna má víða um landshlutann.

Margir gera sér ekki grein fyrir hve mikil auðlind er verða til næstu áratugi í skógum á Austurlandi. Leiða má líkum að frá árinu 1970 sé búið að gróðursetja til a.m.k. 10.000 hektara af skógi. Þessir ræktuðu skógar eru að vaxa um 70.000 tonn á ári. Til að setja tölur í samhengi í magni þá var landað árið 2019 tæplega 31 þúsundi tonnum af þorski í höfnum á Austurlandi.

Til að gera sér grein fyrir verðmætamyndun sem er í þessari vaxandi auðlind Austurlands þá eru til forsendur í ýmsum gögnum.

Í hverjum hektara (ha) af ræktuðum skógi á Austurlandi geta átt við eftirfarandi forsendur:
• Kolefnisbinding eru um 7,1 tonn/ha að meðaltali.
• Viðarvöxtur er a.m.k. 6,4 tonn/ha að meðaltali.
• Algengt verð á kolefnisbindingu í Evrópu eru 45 til 50 evrur tonnið.
• Við lok vaxtarlotu (tími frá gróðursetningu til lokahöggs) standa um 350 til 380 tonn nytjaviðar á hverjum hektara

Ef við notum ofangreindar forsendur og miðað er við að vaxtarlotan sé 60 ár þá er skógurinn á hverjum hektara að búa til verðmæti í kolefnisbindingu kr. 2,5 milljónir og ef við gefum okkur að nauðsynlegar grisjanir standi undir kostnaði þá stendur eftir höfuðstólinn þ.e.a.s. 380 tonn/ha með varlega áætluðu verðmæti kr. 4,2 milljónir. Miðað við gefnar forsendur þá er hver hektari af ræktuðum skógi að búa til verðmæti kr. 112.000,- á ári og það á landi sem alla jafna væri ekki verið að nýta til annarrar framleiðslu. Hægt er að leggja áherslu á að rækta þær tegundir trjáa sem vaxa tvöfalt til þrefalt meira en ofangreind meðaltöl miða við.

Mörgum finnst nóg um þessa miklu aukningu á skógrækt á svæðinu sem er sjónarmið ekki óeðlilegt þar sem flest okkar eru að upplifa breytingu á ásýnd lands. Við höfum flest alist upp við skógleysi umhverfisins en ef tölur eru skoðaðar þá eru gróðursettir skógar á Austurlandi á um 0,02% af láglendi. Samkvæmt margsamþykktum þingsályktunum á Alþingi þá skal stefna að því að rækta skóg á a.m.k. 5% láglendis.

Vonandi varpa þessar hugleiðingar ljósi á þá auðlind sem við eigum í ört vaxandi skógarauðlind. Þeir sem vilja skoða málið nánar bendi ég á grein sem ég skrifaði í tímaritið Gletting 1. tbl. 2020 um Bændaskógrækt á Austurlandi.

Skúli Björnsson skipar 5. sæti Austurlistans í kosningu til sveitarstjórnar í sameinuðu sveitarfélagi Borgarfjarðar eystri, Djúpavogs, Fljótsdalshéraðs og Seyðisfjarðar.

Demo

Markmið Austurfréttar er að byggja upp vef sem tengir saman Austfirðinga, sama hvar þeir eru niðurkomnir og flytja fréttir úr þeirra samfélagi.

Samfélagsmiðlar

Þessi síða notar vafrakökur (e. cookies) til þess að upplifun þín af henni sé sem best og til þess að hjálpa okkur að veita þér sem besta þjónustu.